Zastosowanie witanii ospałej: napar ziołowy wzmacnianiający odporność organizmu, wskazany przy wyczerpaniu psychofizycznym, problemy ze snem.
Opis rośliny: Ashwagandha – krzew z rodziny psiankowatych. Dorasta do niemal dwóch metrów wysokości, jej kwiaty są zielone, a owoce pomarańczowoczerwone. Jednak najważniejszą część rośliny stanowi jej korzeń. To właśnie on zawiera najcenniejsze substancje. Charakteryzuje go również specyficzny zapach, kojarzący się z koniem, dlatego też rodzima nazwa Ashwagandha oznacza „zapach konia”. Naturalnym środowiskiem występowania Ashwagandhy są tereny południowej Azji, głównie Indii, Pakistanu oraz Sri Lanki. Czasami można ją spotkać na południu Europy i w północnych rejonach Afryki. Jedna z najważniejszych roślin stosowanych w Ajurwedzie. Znana i ceniona od ponad trzech tysięcy lat.
Właściwości prozdrowotne i tradycyjne zastosowanie:
Jej łacińska nazwa – somnifera – oznacza dosłownie „tę, która wywołuje sen”. Uważano, że ma ona właściwości wspierające organizm w uzyskaniu stanu uspokojenia, relaksu i wyciszenia, a ponadto osobom, które ją spożywają, gwarantuje zdrowie i siłę konia. Ceniono ją również ze względu na jej niezwykłe właściwości wspierające prawidłowe funkcjonowanie mózgu; zalecano jako środek wspomagający pamięć i koncentrację. Korzeń Ashwagandha zawiera w swoim składzie wiele substancji, które wykazują dobroczynne działanie prozdrowotne na organizm człowieka. Są to przede wszystkim alkaloidy, głównie nikotynowe (anaferynę, anahigrynę, witaninę, somniferynę, tropinę); fitosterole (beta-sitosterol); witanolidy A-Y (laktony steroidowe); kumaryny (skopoletyna); sitoindozydy. Wpływają one pozytywnie na kondycję ludzkiego ciała i umysłu, wspomagają walkę z chorobami (przede wszystkim o podłożu bakteryjnym) i korzystnie wpływają na układ krwionośny (mogą być pomocne dla osób, które zmagają się z problemem za wysokiego ciśnienia krwi). Z korzenia tej niezwykłej rośliny najczęściej przygotowywano odwary (niewielką ilość surowca należało wrzucić do garnka, zalać wodą i gotować kilkanaście minut na wolnym ogniu) lub nalewki (korzeń cięty lub mielony zalewano alkoholem w proporcji 1:5). Specyfiki były stosowane zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie np. do przemywania skóry. Sproszkowany korzeń dodawano również bezpośrednio do potraw. Korzeń Ashwagandha zalecany jest osobom, które mają problemy z zasypianiem, są wyczerpane fizycznie. Medycyna ajurwedyjska zaleca ponadto stosowanie Ashwagandha jako środka, który zwiększa libido i korzystnie wpływa na męską płodność. Azjaci przypisują jej działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne i stosują korzeń w przypadku wielu problemów zdrowotnych. Uważają, że pozytywnie wpływa na prawidłowe funkcjonowanie mózgu. Z jednej strony dodaje energii, a z drugiej jednocześnie pomaga osiągnąć spokój i ułatwia zasypianie. Zalecana jest szczególnie osobom starszym, aby przedłuża pełnię sprawności intelektualnej. Co ciekawe, praktykujący Ayurwedę uważają, że korzeń Ashwagandha może wspomagać regenerację barwnika włosów, a tym samym spowalniać siwienie.
Uwagi: Surowiec nie może być stosowany przez kobiety w ciąży, a także karmiące piersią. Ostrożność powinny zachować osoby z problemami z prawidłowym funkcjonowaniem wątroby lub nerek (należy skonsultować się z doświadczonym zielarzem lub fitoterapeutą). Korzenia nie należy stosować jednocześnie ze środkami uspokajającymi i nasennymi.