Spis treści
Rodzina: różowate (łac. Rosaceae)
Rodzaj: głóg (łac. Crataegus)
Inne nazwy: babi mąka, ptasi chleb, zajęcze gruszki
Głóg – co warto o nim wiedzieć?
Głóg jest krzewem z rodziny różowatych. Niewysoki o ciemnozielonych, błyszczących liściach i charakterystycznych czerwonych owocach. Występuje na terenie całej Europy, a także w Azji i Afryce Północnej. Wyrasta na skrajach lasu, a w parkach i ogrodach jest uprawiany jako roślina ozdobna. Surowcem zielarskim są kwiaty i owoce głogu. Kwiaty głogu zbiera się w okresie od maja do czerwca. Owoce z kolei swoją dojrzałość osiągają na przełomie września i października. W swoim składzie owoce głogu zawierają triterpeny, związki karotenoidowe, flawonoidy, nukleozydy, fitosterole, kumaryny, garbniki oraz witaminy C i PP. Istnieją różne gatunku głogu (w oparciu o niektóre źródła można powiedzieć, że istnieje ponad tysiąc gatunków głogu) – najczęściej wyróżnia się: głóg jednoszyjkowy, głóg dwuszyjkowy, głóg szkarłatny czy głóg pierzastolistny.
Kwiaty i owoce głogu. Roślina i jej cenne właściwości lecznicze
Głóg jest dziś oficjalnie uznawany za surowiec zielarski, a wyciągi z jego kwiatów i liści są stosowane w Europie i Stanach Zjednoczonych w leczeniu osób zmagających się z niewydolnością serca. Odwiedzając sklep zielarski i przeglądając jego szeroki asortyment, z pewnością znajdziemy preparaty na bazie głogu.
Głóg jest wykorzystywany przede wszystkim do celów leczniczych i spożywczych. Z owoców tej rośliny przygotowuje się napoje oraz przetwory. Świeże owoce głogu można także spożywać na surowo. Kwiat głogu zawiera związki flawonoidowe, które działają rozkurczowo na mięśnie gładkie jelit, macicy i dróg moczowych, a także i naczyń krwionośnych. Dlatego takie działanie jest ważne dla naczyń wieńcowych, ponieważ natleniona krew może łatwiej dotrzeć do mięśnia sercowego. To z kolei zapobiega pojawianiu się duszności i bólu. Ponadto, kwiaty głogu zawierają procyjanidyny, które obniżają ciśnienie krwi i wpływają na skurcze mięśnia sercowego, zwalniając ich częstotliwość, dzięki czemu serce pracuje wydajniej.
Od wieków głóg był również stosowany w medycynie ludowej do leczenia dolegliwości, takich jak biegunka i zaburzenia pracy pęcherzyka żółciowego czy astma. Chińczycy stosowali głóg jako element swojego ziołolecznictwa, zalecając go osobom z problemami trawiennymi, wysokim poziomem cholesterolu czy zaburzeniami krążenia.
Jakie właściwości zdrowotne ma głóg? Na co stosować preparaty z głogiem?
Mówiąc o głogu, warto zwrócić uwagę na potencjał prozdrowotny owoców. W medycynie ludowej owoce głogu od dawien dawna wykorzystywane są ze względu na swoje działanie rozkurczowe, uspokajające i pozytywnie wpływające na pracę układu krwionośnego i serca. Na ich bazie od stuleci sporządzano napary, nalewki i wina. Spożywanie owoców głogu zalecane jest szczególnie osobom starszym, aby poprawić siłę mięśnia sercowego i ustabilizować ciśnienie tętnicze krwi. Mogą być stosowane w przypadku zaburzeń rytmu serca.
Substancje bioaktywne zawarte w głogu łagodzą stany nadmiernego napięcia nerwowego, uspokajają. Głóg działa łagodnie, ale efekty utrzymują się przez długi czas. Ponadto może okazać się pomocny dla osób cierpiących na bóle stawów i nerwobóle. Duża zawartość flawonoidów wpływa korzystnie na pracę jelit i wspomaga trawienie.
Głóg – działanie i zastosowanie owoców i kwiatów głogu. Zalety stosowania głogu
Stwierdzono, że głóg ma wiele właściwości leczniczych, wykazuje właściwości przeciwdrobnoustrojowe. Owoc głogu zawiera szereg bioaktywnych substancji, dlatego jest często składnikiem suplementów diety. Jakie jeszcze działanie wykazuje głóg? Roślina ta:
- ma działanie nasercowe – głóg ma niezwykle korzystny wpływ na układ sercowo-naczyniowy;
- obniża ciśnienie tętnicze krwi – głóg może być stosowany w profilaktyce udarów mózgu i ostrych zespołów wieńcowych;
- wzmacnia naczynia krwionośne;
- działa uspokajająco;
- stymuluje układ odpornościowy;
- ułatwia zasypianie i pomaga w walce z bezsennością;
- poprawia pracę jelit i ułatwia trawienie – głóg pozytywnie wpływa na perystaltykę jelit;
- redukuje złe skutki ekspozycji na stres – preparaty z głogiem pomagają w walce ze stresem;
- reguluje miarową pracę serca w przypadku zaburzeń rytmu – głóg może działać antyarytmicznie, stymulując układ krążenia;
- działa przeciwbólowo w bólach stawów, kości i nerwobólach.
Stosowanie głogu – dawkowanie. W jaki sposób można przyjmować głóg?
Głód jest cenną rośliną leczniczą. Wykorzystuje się zarówno kwiatostan głogu, jak i jego owoc. Ze świeżych owoców można przygotować soki i dżemy, które zachowują wszystkie pozytywne właściwości owoców głogu.
Odwar: 1 łyżeczkę rozdrobnionych owoców zalać szklanką gorącej wody i gotować przez 5 minut na wolnym ogniu. Następnie odcedzić i pić podzielone na 2-3 porcje.
Nalewka: owoce zalać 70% alkoholem w proporcji 1:5, odstawić w ciemnym miejscu. Po ok. 2 tygodniach nalewka jest gotowa do spożycia. Wypijać 20–30 kropli na kieliszek wody.
Aby pozytywne efekty stosowania owoców głogu miały długotrwały charakter, należy je spożywać przez co najmniej 3 miesiące.
Przeciwwskazania – czy głóg może zaszkodzić? Komu stosowanie głogu może nie wyjść na dobre?
Głóg to roślina ogólnie uważana za bezpieczną. W kwiatach i owocach głogu kryje się wiele pożytecznych dla zdrowia substancji. Jednak – jak to często bywa – nie wszystkie leki lub suplementy diety sprawdzą się u każdego pacjenta. Preparaty z głogiem mogą się okazać dla niektórych niewskazane. Kto powinien uważać na głóg?
Głóg nie powinien być przyjmowany przez kobiety w ciąży i karmiące piersią, ponieważ nie ma wystarczających informacji na temat bezpieczeństwa stosowania tej rośliny w czasie ciąży i karmienia piersią.
Podczas przyjmowania głogu należy także mieć na uwadze, że może on zwiększać ryzyko kolejnych zawałów serca u osób z niestabilną dławicą piersiową oraz z niewydolnością serca. Jeśli pacjent miał już atak serca, nie powinien przyjmować głogu na własną rękę – dla własnego bezpieczeństwa powinien najpierw skonsultować to z lekarzem.
Czy stosowanie głogu może prowadzić do skutków ubocznych?
Głóg uznany jest za bezpieczny i przy normalnym stosowaniu (zachowanie odpowiednich dawek oraz czasu suplementacji) nie powinien powodować skutków ubocznych. Jednak – jak w przypadku wszystkiego przyjmowanego w nadmiarze lub w nieprawidłowy sposób – mogą pojawić się działania niepożądane.
Do najczęstszych działań niepożądanych wynikających z przyjmowania głogu należą zawroty głowy i nudności. Inne objawy to problemy jelitowe, zmęczenie, ból głowy i zaburzenia rytmu serca. Przedawkowanie preparatów z głogiem może też skutkować obniżeniem ciśnienia krwi. Ponadto, nie zaleca się stosowania głogu u dzieci poniżej 12 roku życia, a także u osób z niskim ciśnieniem krwi.
