Ilex Guayusa to wywodzące się z Ameryki Południowej drzewo, którego liście używane są do parzenia napoju o działaniu podobnym do zielonej herbaty lub Yerba Mate – roślina ta wyróżnia się jednak na ich tle. Roślinę tę można chyba bez posądzenia o przesadę nazwać jednym z najcenniejszych, naturalnych skarbów Ekwadoru.

Niepozorna skarbnica

Drzewo, które botanika opisuje nazwą Ilex Guayusa, występuje na dość rozległym obszarze górnego dorzecza Amazonki – można je spotkać już w południowej Kolumbii czy w peruwiańskich okolicach Andów, ale to na nizinnych terenach Ekwadoru rośnie najliczniej. Rozwijając się, z początku przypomina krzew, ale w miarę upływu czasu łodygi stają się coraz masywniejsze, a sama roślina może osiągać nawet 30 metrów wysokości. Jak informują prace botaników, w odpowiednich porach roku można rozpoznać ją po białych kwiatach, wyrastających bezpośrednio z pnia czy też kulistych, czerwonych owocach. Jednak kluczowym powodem, dla którego warto w Puszczy Amazońskiej rozglądać się za tym drzewem, są jego liście.

To, co nauka odkryła we wnętrzu liści z drzewa Guayusa, jest doprawdy zdumiewające. Są one bogatym źródłem kofeiny (szacuje się, że porcja wyciągu może jakościowo odpowiadać ośmiu filiżankom kawy), witamin i szeregu związków aktywnych, dzięki którym wyciąg z liści posiada wiele dobroczynnych dla zdrowia właściwości. Pośród tych substancji warto wymienić wpływającą na układ nerwowy teaninę, regulującą funkcjonowanie dróg trawiennych i moczowych teofilinę, działający antyseptycznie i ściągająco kwas galusowy czy silny, naturalny przeciwutleniacz, jakim jest kwas chlorogenowy. Według znawców w porcji wyciągu znajduje się dwa razy więcej antyoksydantów, niż w tej samej ilości zielonej herbaty – i ta informacja może znacząco wpłynąć na oblicze profilaktyki chorób nowotworowych czy dotyczących układu sercowo naczyniowego.

Ilex Guayusa – wielowiekowa tradycja

Dla Europejczyków może to być dopiero rozwijający się trend, ale dla rdzennych mieszkańców Ameryki Południowej stanowi element codzienności, przekazywany z pokolenia na pokolenie. Nadal często zbiera się liście Ilex Guayusa samodzielnie i następnie suszy je w promieniach słonecznych. Susz ten jest potem gotowany przez co najmniej 10 minut, ale najczęściej aż pół godziny. Zazwyczaj jedna porcja zawiera ok. pięciu liści Guayusa. Od tego wzmacniającego, dodającego energii i redukującego stres napoju Indianie zaczynają każdy nowy dzień. Co ciekawe, produkują nawet specjalne naczynka do spożywania tego wyciągu, noszące nazwę guayuceros.

Podejrzewa się, że zwyczaj picia takiego wyciągu sięga czasów starożytnych – a potwierdzają to odkrycia archeologiczne, które ujawniły obecność liści Guayusa w grobie pochodzącym ze schyłku czasów antycznych. Zapiski jezuickich misjonarzy, pracujących w Ameryce Południowej w XVIII wieku potwierdzają, że ów wyciąg odgrywał sporą rolę w codziennym życiu tubylców. Według tych notatek, służył on zarówno do przeprowadzania rytualnych ceremonii, związanych z wywoływaniem proroczych snów, jak też służył podtrzymywaniu dobrego samopoczucia wszystkich członków plemienia. Na mężczyzn napój działał pobudzająco, dawał im siły do spędzania całego dnia na polowaniu w dżungli, a jako środek wykrztuśny pomagał w naturalny sposób rozprawić się na przykład z kaszlem i zatruciami. Kobiety wiązały zaś przyjmowanie napoju ze wzmaganiem płodności, stosowano go także do złagodzenia dolegliwości, jakie dawały choroby weneryczne.

Zdrowy nawyk

Ilex Guayusa to już tylko z nazwy keczuański skarb – teraz praktycznie każdy może przekonać się, jakie właściwości ma ten niepozorny, przypominający herbatę napój. Należy jedynie zaopatrzyć się w suszone liście owej rośliny i przygotować z nich wyciąg tak, jak mieszkańcy Ameryki Południowej, czyli poprzez zagotowanie dwóch łyżek stołowych surowca w 250 ml wody lub też zwyczajnie zalać go wrzątkiem. Pragnąc uczynić napój słodszym, dodaje się miodu, a w niektórych przepisach można nawet znaleźć olej kokosowy lub mleko. Filiżanka tego egzotycznego naparu (bądź wywaru) ma działanie wzmacniające i wspomaga organizm w walce z infekcjami, a ponadto, stabilizuje funkcjonowanie układu pokarmowego oraz niweluje uczucie senności.

Pośród licznych zalet płynących z picia wyciągu z liści Guayusa warto podkreślić jego niezwykły wpływ na układ nerwowy. Porcja tego napoju potrafi zniwelować destrukcyjny wpływ stresu, ale owe działanie uspokajające nie wywołuje poczucia otępienia. Wręcz przeciwnie: teanina, odpowiedzialna za sedatywne właściwości wyciągu, jednocześnie pobudza płaty potyliczne mózgu do wytwarzania fal typu alfa – odpowiedzialnych za zdolności koncentracji i twórczego myślenia. Filiżanka Guayusa oddala więc niepokój i napięcie, ale wyłącznie po to, by otworzyć umysł na znacznie bardziej produktywną aktywność.

Zapraszamy na stronę sklepu gdzie można zakupić produkt Ilex Guayusa.

Dawkowanie

Tradycyjnie stosuje się 2 łyżki liści Guayusa zalane 1 szklanką wrzątku. Inną metodą jest z kolei gotowanie tego surowca przez około 10 minut. Liście mogą zostać wcześniej starte, ale nadają się one również do bezpośredniego gotowania w wodzie. Napój spożywa się na ciepło lub na zimno. Chcąc poprawić jego walory smakowe, można dodać miodu.

Źródła

• www.books.google.pl/books?id=8V0oDwAAQBAJ&pg=PT1227&lpg=PT1227&dq=ilex+guayusa+synonyms&source=bl&ots=Und-WpevZ-&sig=ckf3o42fhbAaMsae2vB7legxInM&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwjw8MqAjOvVAhVEK1AKHU-qAy8Q6AEIYDAG#v=onepage&q&f=false
• www.researchgate.net/publication/295085067_Amazonian_Guayusa_Ilex_guayusa_Loes_A_Historical_and_Ethnobotanical_Overview
• www.guayusatea.com/preparation/