Spis treści
Rodzina: wargowych (jasnotowatych) – Labiatae (Lamiaceae)
Rodzaj: mierznica
Gatunek: Mierznica czarna
Inne nazwy: bezząb, czarna szanta, bezząb czarny
Mierznica czarna to dorastająca do 120 cm bylina o jajowatych (lub sercowo-jajowatych) liściach i krótko owłosionych łodygach. Rośnie na ugorach, nieużytkach, śmietniskach, czy zaniedbanych łąkach i pastwiskach. Kwitnie w okresie wakacyjnym: od czerwca do sierpnia. Ma czarne nasiona. Cennym surowcem w ziołolecznictwie jest jej kwitnące ziele, które suszyć należy w ciemnym miejscu, choć i tak w naturalnym procesie ziele ciemnieje.
Substnacje aktywne w mierznicy czarnej:
- diterpeny
- flawonoidy
- fenylopropanoidy
- kwas chlorogenowy
- kwas kawoilo-jabłkowy
- kwas p-kumarowy
- kwas para-hydroksybenzoesowy
- olejek eteryczny bogaty w pinen,humulen,saponiny
Główne zastosowania mierznicy czarnej:
- bezsenność
- stres
- histeria
- nerwice wegetatywne
- skurcze przewodu pokarmowego
- choroba niedokrwienna serca i mózgu
- miażdżyca
- stany zapalne trzustki
- niewydolność wątroby
- choroba Parkinsona
- gronkowiec złocisty
- nowotwory (pomocniczo)
Właściwości i działanie udokumentowane przez badania:
Mierznica czarna zawiera w sobie składniki, które działają neuroptrotekcyjnie, czyli ochronnie na tkankę nerwową. Wpływa również ochronnie na mięsień sercowy nawet przy niedokrwieniu, powoduje spadek częstości skurczów mięśnia sercowego. Chroni wątrobę. Rozluźnia mięśnie szkieletowe i działa rozkurczowo na mięśnie gładkie. Wykazuje działanie antyoksydacyjne i przeciwnowotworowe. Uspokaja , koi nerwy, działa lekko przeciwbólowo.
Dawkowanie mierznicy:
Napar: 2 łyżki surowca zalać szklanką wrzącej wody i odstawić pod przykryciem na 20-30 min Przecedzić. Pić 2-3 szklanki dziennie.
Odwar: 1-2 czubate łyżki surowca zwilżyć spirytusem, pozostawić pod przykryciem na 2-3 min po czym zalać wodą i powoli, pod przykryciem doprowadzić do zagotowania. Gotować na wolnym ogniu przez 20 min, odstawić na 20min i przecedzić. Pić 1/2 szklanki 2-4 razy dziennie.
Nalewka: 1 część ziela zwilżyć spirytusem, pozostawić pod przykryciem na 2-3 min, po czym zalać ciepłym winem wytrawnym. Pozostawić na 1 miesiąć, przefiltrować. Pić jeden kieliszek raz dziennie.
Źródła:
- http://rozanski.li/2598/mierznica-ang-black-horehound-ballota-w-praktycznej-fitoterapii-dried-flowering-tops-of-ballota-nigra-l-jako-surowiec-oficjalny-w-farmakopei-europejskiej-i-brytyjskiej/
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Mierznica_czarna