Spis treści
Rodzina: Lamiaceae
Rodzaj: Teucrium
Gatunek: Teucrium montanum
Synonimy: Chamaedrys montana, Polium montanum, Polium supinum, Polium tormentosum, Teucrium cretaceum, Teucrium incanum, Teucrium helianthemoides, Teucrium jailae, Teucrium ochroleucum, Teucrium pannonicum, Teucrium parnassicum, Teucrium praemontanum, Teucrium reuticum, Teucrium revolutum, Teucrium skorpilii, Teucrium supinum.
Inne nazwy: mountain germander, Berg-Gamander, berggamander.
Ożanka górska to drobna roślina, którą zgodnie ze wskazówką zawartą w nazwie można spotkać na terenach podgórskich. Występuje przede wszystkim w Europie (także w Polsce), ale pojawia się także w Turcji (zachodnia Azja) czy Algierii (północna Afryka). Krzewinka ta rośnie na nasłonecznionych halach, nawet na kamienistej glebie, a często porasta też suche zbocza skał. Jej łodyżki przylegają do podłoża i dość intensywnie się rozgałęziają – wypuszczają wąskie i ostro zakończone, skórzaste liście, które od spodu są filcowato owłosione. Między czerwcem a sierpniem roślina obsypuje się także biało żółtymi kwiatami, zebranymi w podbaldachy. Krzewinka może na wysokość osiągać rozmiary mieszczące się maksymalnie w granicach 30 centymetrów.
Skład: polifenole, fitosterole, terpeny, taniny.
Główne zastosowania ożanki górskiej:
- fizyczne i psychiczne wycieńczenie organizmu
- stany depresyjne
- bóle różnego pochodzenia, także mięśniowe i reumatyczne
- infekcje górnych dróg oddechowych
- problemy w obrębie jamy ustnej i gardła, np. afty
- choroby bakteryjne, wirusowe, grzybicze
- stany zapalne
- wzdęcia
- problemy z żołądkiem, wrzody
- wspomagająco przy chorobach wątroby
- zaburzenia trawienia
- infekcje układu moczowego
- hemoroidy
- słaba odporność
- choroby skóry
- rany
- opryszczka
Właściwości i działanie udokumentowane przez badania:
Badania naukowe potwierdzają, że najskuteczniejsze działanie wykazują alkoholowe wyciągi z ożanki górskiej. Zawarte w roślinie substancje czynne wykazują wysoką aktywność biologiczną, a także właściwości przeciwutleniające – co może czynić z nich substancje wspomagające profilaktykę nowotworów.
Właściwości i działanie udokumentowane przez tradycyjne zastosowanie:
Rozliczne gatunki ożanek są znane ziołolecznictwu od ponad dwóch tysięcy lat. Ożanka górska zyskała sobie sławę bardzo skutecznego, naturalnego remedium na wiele schorzeń i dolegliwości. Wyciągi z tej rośliny dały się poznać jako skuteczna odpowiedź ziołolecznictwa na problemy dotykające układu oddechowego i trawiennego. Jako specyfiki wykazują silne właściwości antyseptyczne: niszczą wszelkie chorobotwórcze drobnoustroje, wyciszają też stany zapalne. Jednocześnie podnoszą ogólną odporność organizmu. Co więcej, łagodząc huśtawki nastrojów, poprawiają psychiczne samopoczucie, kluczowe przecież dla zdrowia fizycznego. Stosowane zewnętrznie, pomagają wyciszyć choroby skóry, przyspieszyć jej regenerację.
Dawkowanie:
Napar: 1 łyżeczkę surowca należy zalać dwiema szklankami wrzątku, zostawić pod przykryciem na kwadrans, następnie przecedzić. Zaleca się picie naparu 1-2 razy dziennie, przed posiłkiem.
Nalewka: 20 g surowca należy zalać 250 ml alkoholu i odstawić na okres dwóch tygodni. Gotową nalewkę przyjmować w dawkach po 20 kropli trzy razy dziennie.
Przeciwwskazania:
Okres ciąży i karmienia piersią.
Źródła:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3967624/
- https://herbpathy.com/Uses-and-Benefits-of-Teucrium-Montanum-Cid3266
- http://alternativa-za-vas.com/en/index.php/clanak/article/mountain-germander
- https://link.springer.com/article/10.2478/s11535-012-0040-5
