Spis treści
Vilcacora, znana także jako koci pazur (Cat’s claw) lub czepota puszysta (Uncaria tomentosa, Willd., DC.) występuje na wysokości do 800 m n.p.m. w lasach tropikalnych Amazonii, a także na terenie Kolumbii, Ekwadoru, Gujany, Wenezueli. Spotykana jest nierzadko w Trynidadzie, Surinamie oraz w Ameryce Środkowej (Gwatemala, Kostaryka, Panama), gdzie występuje w stanie dzikorosnącym, w rejonach tych jest także uprawiana. Jest to wysokie pnącze, którego liany dorastają do 30 m wysokości i nawet 60 m długości. Charakterystyczne są dwa lekko wygięte kolce u nasady jej jajowatych liści. Kwiaty czepoty o żółto-białym zabarwieniu zebrane są w wyrastające z kątów liści główkowate kwiatostany mające od 1,5 do 4 cm. Owoc o kształcie torebki zawiera 2–3-milimetrowe nasiona.
Zakorzeniona tradycja, a współczesność
Uncaria tomentosa jest od zarania dziejów wykorzystywana przez plemiona indian amazońskich ze względu na swoje właściwości lecznicze. Aktualnie suplementy z Vilcacorą stosuje się przede wszystkim w celu zapewnienia funkcjonalności układu odpornościowego i utrzymania prawidłowego stanu stawów. Badania austriackich i szwedzkich badaczy potwierdzają, że substancje czynne zawarte w Vilcacorze z powodzeniem mogą być wykorzystywane w leczeniu niektórych schorzeń t.j. reumatoidalne zapalenie stawów, alergie, infekcje wirusowe (opryszczka) i bakteryjne (półpasiec), jako lek wzmacniający układ odpornościowy oraz wspomagający w chorobach nowotworowych.
Działanie przeciwzapalne i przeciwirusowe Vilcacory skutecznie wspomaga organizm w leczeniu infekcji. Jej stosowanie okazuje się być zasadne nawet w zakażeniu wirusem HIV oraz krętkami borelli, które wywołują boreliozę, sprawdza się jako dodatek konwencjonalnej terapii i wsparcie w leczeniu przewlekłych infekcji. Co ciekawe regularne stosowanie kociego pazura reguluje i optymalizuje także poziom kortyzolu tzw. „hormonu stresu”, dzięki czemu jesteśmy bardziej odporni na zmienne warunki otoczenia, sytuacje stresowe, szczególnie w trakcie wzmożonego wysiłku psychicznego i fizycznego. Zawarte w czepocie substancje czynne mają też sile właściwości antyoksydacyjne- są prawdziwymi „wymiataczami” wolnych rodników, co powoduje spowolnienie starzenia się organizmu.
Biorąc pod uwagę walory smakowe warto wspomnieć, iz wyciągi z Vilcacory stosowane są również jako dietetyczny środek spożywczy zwiększający apetyt i usprawniający funkcjonowanie przewodu pokarmowego, gdyż działa ochronnie na śluzówkę przewodu pokarmowego. Cenne przeciwzapalne i antyoksydacyjne właściwości tej rośliny wykorzystywane są nawet w przemyśle kosmetycznym do produkcji kremów, balsamów i mydeł oraz szamponów i odżywek do włosów.
Surowcem zielarskim jest korzeń i kora Vilcacory. Suszona kora dostępna jest TUTAJ
Ponadto Vilcacorę znajdziemy w kompozycji ziołowej na boreliozę o nazwie: Podstawowy Protokół Leczenia Boreliozy wg. Buhnera, szczegóły TUTAJ
Bogactwo substancji czynnych
Skład:
- alkaloidy indolowe i oksoindolowe
- polifenole
- sterole
- glikozydy kwasu chinowego
- terpeny
- saponiny trójterpenowe
- garbniki
Przepis na napar
2 g sproszkowanego surowca na 1 szklankę wrzącej wody; nie przecedzać. Po 20 minutach wypić. 2-3 szklanki naparu dziennie.
Przepis na odwar
1 łyżka stołowa na 1 litra wody, gotować na małym ogniu przez 25-30 minut po czym pozostawić na 8-10 minut i odcedzić. Pić odwar pół godziny przed posiłkiem profilaktycznie 1 raz dziennie, leczniczo 3 razy dziennie, nie dłużej niż pół roku, potem zrobić przerwę na 3 miesiące.
Środki ostrożności
Przed spożyciem ziół, szczególnie w przypadku osób zażywających różnego rodzaju leki farmakologiczne, zawsze należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutom. Badania nad osiągnięciem wzmocnienia systemu immunologicznego przez wodne ekstrakty z Uncarii dowiodły braku toksyczności ostrej i przewlekłej. Należy jednak bardzo ostrożnie dawkować preparaty stymulujące układ immunologiczny. Nie powinny go stosować kobiety pragnące zajść w ciążę, jednak pamiętajmy, że dawka działająca antykoncepcyjnie jest wysoka. Ekstraktu nie powinno się go stosować przed zabiegiem chirurgicznym czy w połączeniu z lekami o podobnym działaniu.
Autor: Karina Rudzka
Bibliografia:
- Ziołolecznictwo amazońskie i andyjskie, pod red. dr Katarzyny Żurowskiej, Tower Press, Gdańsk 2001, s. 141-145.
- rozanski/2021/uncaria-tomentosa-willdenow-de-candolle-czepota-puszysta-w-fitoterapii/
- Wiadomości Zielarskie 06/2000, Grażyna Ciołkowska- Paluch,
- Wiadomości Zielarskie 09/1999, Grodecka M., Vilcacora – geniusz wśród roślin,
- Wiadomości Zielarskie 11/1998, Hojden B., Uncaria tomentosa – cenny gatunek w immunoterapii,
- Wiadomości Zielarskie 05/1998, Joroniewski W., Koci pazur – atrakcyjna roślina lecznicza z Ameryki.
