Zioła o potencjale leczniczym i wzmacniającym odporność stosowane przy SARS -CoV- 2 wywołującym COVID -19 *

*Informacje zawarte w artykule, zostały opisane na podstawie doniesień z podanych w bibliografii źródeł i nie zastąpią one porady lekarza i/lub farmaceuty. Artykuł ma rolę wyłącznie informacyjną.

W obliczu zaostrzenia pandemii koronawirusa na całym świecie, prowadzone są badania naukowe nad roślinnymi lekami oraz zastosowaniem ziół w terapii. Wiele roślin zielnych wykazuje działanie przeciwwirusowe i wzmacniające odporność, co potwierdzają liczne badania zrealizowane przez naukowców z całego świata. Celem licznych publikacji naukowych i artykułów, jest zwrócenie uwagi lekarzy oraz farmaceutów na istotne znaczenie produktów naturalnych w terapii COVID-19. Istnieje pilna potrzeba poszukiwania alternatywnych metod terapeutycznych, w celu wzmocnienia odporności populacji.

Wiele publikacji dowodzi, iż wybrana żywność oraz zioła posiadają potencjalne właściwości przeciwwirusowe przeciwko SARS-CoV-2 i mogą zapobiegać COVID-19. Zioła mogą być stosowane w terapii uzupełniającej, w celu zapobiegania infekcjom i wzmacnianiu odporności.

Substancje roślinne wykazują swoje działanie na różne sposoby m.in. hamują działanie enzymów niezbędnych dla replikacji oraz przeżycia wirusa, przeciwdziałają wiązaniu się koronawirusa z receptorami ACE2 na powierzchni komórek. Mają również działanie redukujące związki zapalne powiązane z rozwojem tzw. burzy cytokin. Pomagają ograniczać uszkodzenia tkanek obecne w płucach i naczyniach krwionośnych.

Poniżej wybrane zioła, pomocne w walce z koronawirusem:

Lukrecja

Lukrecja gładka (Glycyrrhiza glabra ) to zioło pochodzące z rejonu Azji Środkowej i Mniejszej oraz akwenu Morza Śródziemnego. Do celów leczniczych uprawiana była od niepamiętnych czasów. Jest rośliną wieloletnią. Korzeń lukrecji stosowany jest także w przemyśle spożywczym, browarniczym, kosmetologicznym oraz piekarniczym. W przemyśle farmaceutycznym stosowana do wyrobu leków o działaniu wykrztuśnym, rozkurczowym, przeciwwirusowym oraz przeciwwrzodowym.

Składniki czynne korzenia lukrecji to saponiny trójterpenowe, flawonoidy, kwaśne polisacharydy, sterole, kumaryny, asparagina oraz glicyryzyna. Glicyryzyna silnie neutralizuje SARS-CoV-2, poprzez hamowanie głównego enzymu wirusowego, wykorzystywanego w zakażeniu.

Ze względu na obecność licznych składników aktywnych, lukrecja wykazuje działanie antyoksydacyjne, przeciwrodnikowe, antybakteryjne i przeciwwirusowe. Hamuje działanie wirusów HIV-1, HCV (hepatitis C), HSV (opryszczki), EBV (Epstein Barr), jak i również koronawirusów. Stosowana jest jako wsparcie organizmu podczas przeziębienia, grypy jak i chorób o podobnych objawach.

Szałwia czerwona

Szałwia czerwona jest znana w fitoterapii jako roślina o silnym działaniu odkażającym i przeciwzapalnym. Składnikami aktywnymi są m.in olejki eteryczne, kwasy fenolowe, flawonoidy, fitosterole.

Szałwia czerwona (Salvia Miltiorrhiza) jest odmianą, która dodatkowo sprawdza się jako wspomaganie terapii chorób o pochodzeniu neurologicznym. Roślina ta rośnie w Azji Wschodniej i stanowi jeden z podstawowych składników stosowanych w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej. Hamuje działanie MMP-1 i 2, a także przenika barierę krew mózg.

Bylica roczna

Bylica roczna (Artemisia annua) jest ziołem stosowanym przez Tradycyjną Medycynę Chińską od początków naszej ery. Ziele jest źródłem potasu, flawonoidów, oligofruktozydów, witaminy C oraz fitosteroli. Posiada właściwości przeciwzapalne, przeciwwirusowe odkażające i wspomaga terapię chorób zakaźnych. Pozyskuje się z niej również artemizynę, która jest uznanym na świecie lekiem na malarię. W żadnej innej roślinie nie wykryto dotąd obecności tej substancji.

Hamuje MMP-2 i naturalnie MMP-9, przechodzące barierę krew mózg. W 2005 roku naukowcy przebadali ponad 200 chińskich ziół pod kątem aktywności przeciw SARS-CoV i stwierdzili, iż ekstrakty z Artemisia annua wykazują działanie przeciwwirusowe. W przypadku bylicy rocznej warto wspomnieć o jej statusie w unijnym Katalogu Nowej Żywności ( https://ec.europa.eu/food/safety/novel_food/catalogue/search/public/index.cfm ) zgodnie z którym póki co nie może zostać wprowadzany do obrotu jako składnik żywności – surowiec przeznaczony do spożycia.

Czarnuszka

Czarnuszka siewna (Nigella sativa ) to roślina zarówno przyprawowa, jak i lecznicza. Stosowana jest zarówno w postaci ziaren, jak i oleju z czarnuszki. W swoim składzie zawiera olejek eteryczny, kemferol, kwercetynę, saponiny, alkaloidy czy tymochinon.

Posiada silne właściwości antybakteryjne, przeciwzapalne i przeciwwirusowe. Wspomaga detoksykację organizmu oraz odnowę komórek, ma także właściwości ochronne Ponadto, działa przeciwzakrzepowo. Poprawia przepływ krwi w naczyniach krwionośnych, działa rozszerzająco na oskrzela.

Guduchi

Guduchi (Tinospora cordifolia) to pnącze występujące w lasach na terenie Indii. Ceniona w medycynie ajurwedyjskiej. Poświęcono jej również współczesne badania naukowe, które potwierdziły jej immunostymulacyjne oraz adaptogenne właściwości. Guduchi wzmacnia układ odpornościowy, wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, wspomaga eliminację toksyn z organizmu.

Bazylia święta

Bazylia święta (Ocimum sanctum), to ziele stosowane w tradycyjnej medycynie tajskiej, chińskiej i hinduskiej. Zawiera w swoim składzie cenny olejek eteryczny, garbniki czy eugenol. Wykazuje działanie rozkurczowe na mięśnie gładkie, może zapobiegać skurczom astmatycznym. Posiada również właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze, przydatne w leczeniu schorzeń układu oddechowego, gdyż obecne w niej fenole hamują rozwój bakterii i grzybów.

Ma również działanie przeciwzapalne, ze względu na obecność składników hamujących uwalnianie prostaglandyn i leukotrienów. Jest stosowana w leczeniu nieżytów układu oddechowego, astmy, zapalenia zatok, przeziębienia, anginy czy grypy. Bazylia święta została uwzględniona w monografiach roślin leczniczych Światowej Organizacji Zdrowia WHO (volume 2), wydanego w Genewie w roku 2002.

Pozostałe zioła

Oprócz wymienionych ziół w różnych częściach świata prowadzone są również badania nad innymi ziołami wykazującymi potencjał w obronie naszych orgnizmów przed COVID-19. Należy tu wymienić popularny Bez czarny ( Sambucus nigra ), pochodzące z basenu Morza Śródziemnego Łoczydło apulijskie (Thapsia garganica) czy stosowany w medycynie chińskiej Atraktylod wielkogłówkowy (Atractylodes macrocephala) .

Bibliografia: