Czy wiesz, że pokrzywa, którą wielu kojarzy głównie z parzącym chwastem, to prawdziwa skarbnica zdrowia i energii? Nasiona pokrzywy zwyczajnej są niepozornym, ale wartościowym darem natury, który może wzbogacić Twoją codzienną dietę i być wsparciem dla kondycji skóry, włosów i paznokci. W zielarstwie najczęściej wykorzystuje się liście i korzenie pokrzywy, ale pożywne nasiona również kryją w sobie wiele składników o odżywczym działaniu.
Pokrzywa zwyczajna (łac. Urtica dioica)
Rodzina: pokrzywowate (łac. Urticaceae)
Rodzaj: pokrzywa (łac. Urtica)
Gatunek: pokrzywa zwyczajna (łac. Urtica dioica)
Inne nazwy: cygnuda, karpucha, gajka, żgawnica
Surowiec: nasiona pokrzywy zwyczajnej
Czym jest pokrzywa zwyczajna?
Pokrzywa zwyczajna należy do rodziny pokrzywowatych i jest rośliną jednoroczną. Rośnie dziko niemal wszędzie, w różnych zakątkach świata, a szczególnie lubi stanowiska wilgotne i cieniste – na łąkach, w lasach czy przy drogach.
Choć jej liście parzą, a owoce pokrzywy rzadko przyciągają uwagę, to nasiona są prawdziwą perełką. Gdy pokrzywa przekwita, u szczytu łodygi pojawiają się właśnie nasiona zebrane w wiszących gronach, co przypada na okres od lipca do listopada. Jedna roślina wydaje ich nawet kilka tysięcy! Są zaliczane do adaptogenów. Pomagają organizmowi radzić sobie ze stresem i zmęczeniem, dostarczając mu przy tym wiele wartości odżywczych.
Skład nasion pokrzywy – odżywczy koktajl z natury
Choć jako surowiec zielarski najczęściej wykorzystuje się korzenie i liście pokrzywy, to jej nasiona są prawdziwą bombą odżywczą. Zawierają około 30% niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, takich jak omega-3, które są wsparciem dla zdrowia serca i naczyń krwionośnych. Znajdują się też w nich polisacharydy, karetonoidy, śluzy oraz fitohormony.
Znajdziesz w nich także cenne antyoksydanty, karotenoidy (np. β-karoten, luteina, violaksantyna), prowitaminę A, witaminę F oraz tokoferol – czyli witaminę E. To jednak nie wszystko! Pokrzywa i jej nasiona dostarczają śladowych ilości fitoestrogenów (lignany, skopoletyna, eskuletyna) oraz soli mineralnych – żelaza, cynku, wapnia i magnezu. Taka mieszanka sprawia, że są one nie tylko odżywcze, ale i wszechstronne w działaniu.
Nasiona pokrzywy zwyczajnej – właściwości
Nasiona pokrzywy to odżywcza bomba pełna witamin (np. witamina E, C, A), minerałów (żelazo, magnez, cynk) i kwasów tłuszczowych, w tym omega-3. Dzięki zawartości antyoksydantów mogą łagodzić stany zapalne i wspierać odporność. Co jeszcze potrafią?
Od stuleci są stosowane w medycynie tradycyjnej. Przypisuje się im korzystny wpływ na:
- układ pokarmowy (pomagają poprawiać procesy trawienia i perystaltykę jelit),
- kobiecą gospodarkę hormonalną (sprzyjają kobietom w czasie miesiączki, łagodzą napięcia)
- układ moczowy (wspierają wydalanie moczu i wspomagają pracę nerek).
Nasiona pokrzywy możesz stosować jako środek przyczyniający się do spowolnienia procesów starzenia. Warto je też spożywać przed okresem zachorowań na przeziębienia, ponieważ pozytywnie wpływają na zdolność organizmu do radzenia sobie z wirusami.
Jak spożywać i wykorzystywać nasiona pokrzywy?
Nasiona pokrzywy mają właściwości, które docenisz, jeśli będziesz je dodawać do zimnych potraw. Jak je stosować? Nadają się do sałatek z oliwą z oliwek czy półwytrawnym winem w dressingach (lub olejem z awokado) i ziołami, jogurtów oraz smoothie – po uprzednim rozdrobnieniu w młynku. Możesz je śmiało stosować podobnie jak nasiona słonecznika w formie posypki do zupy. Nadają się też na naturalny peeling. Wystarczy, że dodasz rozdrobnione nasiona lub w całości do ulubionego kremu.
Suszone nasiona pokrzywy nadają się nie tylko do jedzenia w tej formie. Chcesz przygotować wyciąg olejowy? Zmiel 1 część nasion pokrzywy (np. 50 ml), zalej 5 częściami oleju roślinnego (np. 250 ml oleju), odstaw w chłodne miejsce na kilka dni, a potem przecedź. Taki olej możesz przechowywać w ciemnej butelce i dodawać kilka kropel do potraw lub stosować do pielęgnacji skóry.
Alternatywą jest zalanie nasion spirytusem – w proporcji 1:5 – i odstawienie ich na tydzień w chłodnym i ciemnym miejscu, by uzyskać domowy specyfik na stany zapalne.
Jak przechowywać nasiona pokrzywy, by zachowały świeżość?
Aby nasiona pokrzywy zwyczajnej zachowały swoje właściwości odżywcze i świeżość na dłużej, warto przechowywać je w odpowiednich warunkach. Najlepiej trzymać je w szczelnie zamkniętym pojemniku, w suchym i chłodnym miejscu, z dala od wilgoci i światła słonecznego.
Dzięki temu unikniesz ich jełczenia i utraty wartości odżywczych. Idealnie sprawdzą się szklane słoiki lub metalowe puszki. Jeśli kupujesz nasiona w większych ilościach, możesz je przechowywać w lodówce lub nawet zamrozić – w szczelnym opakowaniu mogą tam przetrwać kilka miesięcy bez utraty jakości.
Dobrze zabezpieczone nasiona zachowają intensywny smak i nienachalny aromat. Aby sprawdzić ich świeżość, wystarczy rozetrzeć odrobinę w dłoniach – jeśli nadal mają charakterystyczny, lekko orzechowy zapach, nadają się do spożycia, np. jako dodatek do sałatek.
Wskazania – kiedy warto sięgnąć po pokrzywę?
Nasiona pokrzywy to dobry wybór w wielu sytuacjach. Na co pomagają? Sprawdzają się przy długotrwałym zmęczeniu, potrzebie wsparcia witalności organizmu czy intensywnym wysiłku fizycznym i umysłowym. W pielęgnacji skóry pomagają poprawić elastyczność i łagodzić podrażnienia. Są też polecane w łagodzeniu stanów zapalnych, wsparciu zdrowia prostaty czy regulacji hormonalnej przy zespole policystycznych jajników.
Dlaczego warto spróbować tych nasion?
Nasiona pokrzywy pozytywnie wpływają na wiele aspektów zdrowia – od układu nerwowego, przez odporność, po skórę i włosy. To, podobnie jak inne zioła jednorodne, naturalny antyoksydant, który wspiera organizm w walce ze stresem i zmęczeniem.
Wszechstronność nasion pokrzywy sprawia, że znajdują zastosowanie zarówno jako część diety, jak i rytuałów pielęgnacyjnych, zwłaszcza że ich cena jest przystępna. W naszym sklepie sprzedajemy je w praktycznych opakowaniach – gotowe, żeby można było przekonać się o ich mocy na własnej skórze (dosłownie i w przenośni!).
Przeciwwskazania do stosowania
Choć nasiona pokrzywy dostępne w naszym sklepie są naturalnym, wysokojakościowym produktem, nie każdy powinien po nie sięgać.
Przeciwwskazaniem są: alergia, ciąża i karmienie piersią, a także choroby nowotworowe. Osoby z cukrzycą powinny zachować ostrożność, bo pokrzywa może wpływać na poziom cukru we krwi. To samo dotyczy osób przyjmujących leki przeciwzakrzepowe, na ciśnienie, moczopędne, przeciwcukrzycowe czy lit, ponieważ może dochodzić do interakcji z nimi.
W każdej z tych sytuacji warto skonsultować się z lekarzem, szczególnie jeśli mierzysz się z chorobą przewlekłą lub regularnie stosujesz leki.
Źródła:
