Jak przechowywać zioła mielone i ekstrakty, aby zachować ich właściwości?
Dawniej suszono powiązane w wiązki zioła, które zawieszano w izbach. Susz ten przechowywano w lnianych woreczkach. Natomiast we współczesnych czasach…
Dawniej suszono powiązane w wiązki zioła, które zawieszano w izbach. Susz ten przechowywano w lnianych woreczkach. Natomiast we współczesnych czasach wiele osób zastanawia się jak przechowywać zioła i ekstrakty, aby zachować ich właściwości prozdrowotne. Prawidłowe przechowywanie ziół jest kluczowe, aby utrzymać świeżość i aromat surowców fitoterapeutycznych, dlatego warto poznać kilka praktycznych wskazówek dotyczących przechowywania ziół.
Idealne warunki przechowywania ziół mielonych – temperatura, wilgotność, światło
Jeśli zbierasz zioła samodzielnie, musisz prawidłowo je wysuszyć, to znaczy w ten sposób, żeby nie pozostały w żadnym miejscu wilgotne. W innym wypadku szybko może pojawić się na nich pleśń oraz szkodniki, aby tego uniknąć, zioła należy przechowywać w miejscach suchych i przewiewnych, z dala od słońca i wilgoci, w oddaleniu od wszelkich źródeł intensywnych zapachów.
Zioła mielone powinny być chronione przed dostępem światła – zarówno tego naturalnego, jak i sztucznego, ponieważ światło niszczy wiele substancji chemicznych zawartych w ziołach. Są to między innymi irydioidy, fitochiniony czy tokoferole. Zioła należy więc przechowywać w miejscach chłodnych i zaciemnionych. Idealnie sprawdzą się do tego celu pomieszczenia z zasłoniętymi drzwiami i oknami, gdzie temperatura powietrza wynosi między 4 a 14 stopni Celsjusza.
Należy unikać przechowywania ziół w pomieszczeniach o dużej wilgotności , gdyż niektóre surowce mają wysokie właściwości higroskopijne i pochłaniają wilgoć z powietrza, co może prowadzić do rozwoju pleśni.
Trzeba również unikać ciepła, a co za tym idzie przechowywać zioła mielone z dala od wszelkich źródeł ciepła, takich jak kuchenki, grzejniki, piece. Nie należy również trzymać ziół w miejscach bezpośrednio nasłonecznionych. Zarówno ciepło, jak i światło mogą przyspieszyć rozpad składników aktywnych.
Ekstrakty ziołowe trzeba też przechowywać w chłodnym i ciemnym miejscu, najlepiej w lodówce. Niska temperatura pomaga zahamować procesy utleniania i utrzymuje stabilność ekstraktów. Tego typu ekstrakty należy przechowywać w ciemnych butelkach koloru brązowego lub fioletowego. Takie butelki chronią ekstrakty przed działaniem światła, które może zniszczyć składniki aktywne. Fioletowe szkło jest wykorzystywane do ochrony produktów przed rozkładem spowodowanym przez światło widzialne. Przepuszcza promieniowanie UV i podczerwone, zapewniając ochronę i przedłużając świeżość przechowywanych produktów. Badania biofotoniczne pokazują, że jakość żywności przechowywanej w fioletowym szkle jest wyższa, dzięki ochronie bioinformacji. Fioletowe szkło jest używane do przechowywania szerokiej gamy produktów wysokiej jakości i oferuje lepszą ochronę niż tradycyjne opakowania
Jak zapobiegać utracie aromatu i właściwości leczniczych w ziołach mielonych?
Aby zapobiec utracie aromatu i właściwości leczniczych, ważne jest odpowiednio szczelnie zamknięte opakowanie. Wysuszony surowiec trzeba jak najszybciej zapakować, zachowując przy tym zasadę, aby zioła aromatyczne, które zawierają olejki lotne jak np. szałwia, mięta, melisa, rozmaryn przechowywać w szczelnie zamkniętych słojach np. typu twist off. Zioła, zarówno w formie rozdrobnionej, jak i mielone muszą być uprzednio starannie wysuszone, aby nie pleśniały. Upewnij się, czy butelki są szczelnie zamknięte, aby zminimalizować dostęp powietrza.
Przyprawy ziołowe można natomiast przechowywać w pojemniczkach wykonanych ze szkła niebieskiego lub brązowego, szczelnie zamykanych. W tym przypadku nie stracą one swoich właściwości smakowych i aromatycznych.
Opakowania na zioła mielone i ekstrakty – co jest najlepsze?
Można wyróżnić kilka typów opakowań:
- Opakowania szczelne, które są dedykowane szczególnie surowcom higroskopijnym, ponieważ zawierają one łatwo rozkładające się substancje czynne. Doskonale sprawdzą się również do przechowywania ziół aromatycznych. Im mocniej zioło pachnie, tym szczelniejszego opakowania wymaga. Najlepiej w roli opakowań na zioła mielone i ekstrakty sprawdzą się słoiki i butelki wykonane ze szkła. Ważne znaczenie ma również ich kolor – powinny być brązowe lub niebieskie/fioletowe.
- Opakowanie półszczelne, które nadają się do większości surowców fitoterapeutycznych. Są to torby papierowe lub woreczki z gęstej tkaniny. Torba papierowa jest dobrym rozwiązaniem na zioła, które zostaną wkrótce zużyte. Przechowywanie ziół w takiej torbie przez dłuższy czas, może wiązać się z ryzykiem dużych zmian wilgotności oraz z obecnością szkodników np. moli spożywczych.
- Opakowania normalne, które są odpowiednie do przechowywania surowców masowych, mniej wrażliwych na wietrzenie i wilgoć. Takie opakowania to np. worki jutowe lub papierowe.
Najlepszym wyborem będzie oczywiście opakowanie szczelne – szklane, które w szczególny sposób chroni przechowywane zioła zarówno przed szkodnikami, jak i niekorzystnymi czynnikami zewnętrznymi.
Kilku miesięczny test wpływu promieniowania słonecznego na szczypiorek.
Data ważności ziół mielonych i ekstraktów – jak je interpretować?
Aby śledzić, jak długo ekstrakt jest przechowywany i kiedy może stracić swoją skuteczność, niezwykle ważne jest oznaczenie daty ważności. Zapisz datę przygotowania ekstraktu lub datę ważności na butelce czy pojemniku ze szkła.
Pojemniki z ziołami należy opisać podając rodzaj ziół oraz miesiąc i rok zbioru. Dla lepszej czytelności można umieścić te informacje na naklejonej etykiecie. Zioła przechowywane ponad rok są już najczęściej osłabione pod względem prozdrowotnym, ponieważ większość ziół traci swoje właściwości po roku. Oczywiście warunki przechowywania odgrywają najważniejszą rolę w tym procesie, im bardziej zadbamy o zbiory tym dłużej zachowają swoje właściwości. Zioła zmielone i mieszanki przyprawowe w formie rozdrobnionej należy przechowywać nie dłużej niż przez rok. Pachnące zioła i kwiaty możemy przechowywać najwyżej dwa lata. Owoce zachowują swoje właściwości do lat trzech, a korzenie maksymalnie pięć lat.
Szeroka gama ziół mielonych dostępna jest tutaj
Czasami zdarza się, że nawet przy bardzo dokładnym przestrzeganiu zasad przechowywania ziół, mogą się uaktywnić enzymy, które spowodują procesy rozpadu związków chemicznych. Dlatego najdalej po półtora roku zapasy ziół o zastosowaniu prozdrowotnym, należy wymienić na świeże.
Ważne jest, aby regularnie sprawdzać czy zioła nie zawilgły, nie pojawiła się pleśń czy szkodniki np. mole spożywcze. Należy też pamiętać, że niektóre zioła są higroskopijne, a co za tym idzie – pochłaniają wilgoć z powietrza. Dlatego szczelność opakowań ma bardzo duże znaczenie.
Przechowując, zioła mielone i ekstrakty ziołowe zgodnie z powyższymi zaleceniami, będziesz w stanie utrzymać dobrą jakość i skuteczność surowca przez dłuższy czas. Jednak każde z ziół może mieć inne specyficzne wymagania przechowywania, o czym trzeba pamiętać. Warto zainteresować się głębiej tym ciekawym tematem.
Bibliografia:
Leki z Bożej Apteki, J. Schulz, E. Uberhuber, Wydawnictwo Znaki Czasu, 1987
Wielka księga ziół, L. Bremness, Warszawa, 1991
Towaroznawstwo zielarskie, W. Walewski, Warszawa, 1985
https://www.gramzdrowia.pl/dr-henryk-rozanski/fitoterapia-ziololecznictwo-ziola-drzewa-krzewy/suszenie-pakowanie-i-przechowywanie-surowcow-zielarskich.html
You must be logged in to post a comment.