Werbena pospolita (Verbena officinalis)

Rodzina: werbenowate (łac. Verbenaceae)
Rodzaj: werbena (łac. Verbena)
Gatunek: werbena pospolita (łac. Verbena officinalis)
Synonimy: witułka lekarska, werbena lekarska
Inne nazwy: zaczarowane zioło, święte ziele, łzy Junony, zioło krzyża, britannica, gołębie drewno, Herba Sacra
Surowiec: ziele

Skład: glikozydy irydoidowe, verbalina, hastatozyd, dwuhydrokornina, fenyloetanoido-glikozydy, flawonoidy, fitosterole, trójterpeny, olejek eteryczny, fenolokwasy.

Werbena pospolita jest rośliną dziko rosnącą na terenach Europy, Azji, Afryki i Ameryki Północnej. Dorasta do ok. 70 cm, o wzniesionej, silnie rozkrzewionej łodydze i szorstkich, lancetowatych liściach. Jej kwiaty są białe lub liliowe. Często uprawiana jest, jako roślina ozdobna. Jest jednym z najdłużej znanych i wykorzystywanych przez ludzi ziół, a doniesienia o jej właściwościach znajdziemy w przekazach medycyny ludowej niemal każdego kontynentu.

Działanie i zastosowanie:

Werbena jest zielem o szerokim spektrum działania. Może być stosowana, jako środek przeciwbólowy (bóle głowy, zębów), rozkurczający (bolesne PMS), wykrztuśny i wzmacniający odporność, moczopędny. Uspokaja układ nerwowy, pomocna będzie w walce z bezsennością. Obniża i reguluje ciśnienie krwi. Od stuleci podawana w formie naparów lub nalewek. Może być stosowana zewnętrznie do okładów na bolące stawy, czy wcierana w trudno gojące się rany.

Działanie ogólne

• w stanach przeziębienia lub grypy
• stany zapalne oskrzeli
• angina
• działanie wykrztuśne
• żółciopędne
• przy bolesnym miesiączkowaniu
• w celu wzmocnienia odporności
• jako środek na pobudzenie laktacji
• moczopędne
• przeciwreumatyczne
• przeciwbólowe
• obniżające ciśnienie krwi

Właściwości i działanie udokumentowane przez badania:

Werbena jest rośliną, która w ostatnich latach przeżywa istny renesans. Choć w Polsce nieco zapomniana, w krajach zachodnich tj. Belgia, Francja, Szwajcaria, coraz częściej się po nią sięga, wykorzystując jej, korzystne dla organizmu, działanie. Pojawia się również coraz więcej badań dokumentujących walory prozdrowotne ziela werbeny pospolitej. Dzięki zawartości glikozydów irydoidowych, ziele werbeny działa uspokajająco i tonizująco na układ nerwowy. Flawonoidy i fitosterole działają moczopędnie i rozkurczowo. Ponadto biorą udział we wzmacnianiu i uszczelnianiu naczyń krwionośnych. Składniki bioaktywne zawarte w zielu werbeny wykazują silne działanie rozgrzewające, napotne, styumulujace do pracy układ immunologiczny, dlatego też zaleca się jej stosowanie w trakcie grypy, przeziębień, zakażeń wirusowych i w czasie obniżonej odporności. Irydoidy wykazują działanie zmniejszające wydzielanie hormonów tarczycy. Werbena może być również wykorzystywana do walki z wysokim cholesterolem (zawartość fitosteroli) oraz stosowana jako substytut soli.

Właściwości i działanie udokumentowane przez tradycyjne zastosowanie:

W przekazach ludowych werbena określana jest jako zaczarowane zioło. Przypisywano jej cudowne właściwości. Uważano, że przynosi szczęście. Często zasuszone ziele werbeny, noszono przy sobie w woreczkach lnianych lub rozkładano w różnych miejscach w domu. Miała przynosić szczęście i odpędzać złe moce. Werbena pospolita jest znanym i cenionym zielem. Receptury z jej wykorzystaniem znajdziemy zarówno u Indian Ameryki Północnej – którzy przypisywali jej magiczne działanie, moc wywoływania snów; jak i wśród tradycji europejskich. Stosowana była, jako podstawowy składnik eliksirów miłosnych. Miała dodawać energii i zwiększać kreatywność. Dostrzegano również jej dobroczynne działanie w walce z przeziębieniami, bólami reumatycznymi czy problemami z układem trawiennym. Kobiety wykorzystywały ją w trakcie bolesnych menstruacji oraz jako środek wspomagający produkcję mleka u matek karmiących.

Dawkowanie:

Napar : (1-2 łyżeczki surowca zalać szklanką gorącej wody, odstawić pod przykryciem na kwadrans) Spożywać 2 szklanki dziennie
Nalewka: (surowiec zalany alkoholem etylowym 40% w proporcji 1:5, gotowy do spożycia po tygodniu) 2-4 łyżeczek na dzień.
Zarówno nalewkę, jak i napar można stosować do przemywania ran lub przepłukiwania gardła i jamy ustnej.

Przeciwwskazania i możliwe działania niepożądane:

Werbena pospolita nie powinna być spożywana przez kobiety w ciąży, ze względu na działanie obkurczające. Nie powinna być podawana chorym na astmę lub osobom o niskim ciśnieniu.

Źródła:

http://rozanski.li/476/verbena-officinalis-l-werbena-pospolita-jako-surowiec-irydoidowy/http://www.adaptogeny.rzeszow.pl/articles.php?lng=pl&pg=119&mnuid=1&tconfig=0http://www.malopolska24.pl/index.php/2013/01/swiete-ziolo