Spis treści
Pod nazwą żywic kryją się związki organiczne, wytwarzane przez pewne gatunki roślin. Bezbarwne, jasne lub całkiem ciemne wydzieliny wypływają z umiejętnie naciętych pni konkretnych drzew – tak pozyskane, zastygają i przyjmuję formę proszku lub kryształków. Składają się przede wszystkim ze związków fenolowych i terpenoidów, dzięki czemu znajdują zastosowanie między innymi w ziołolecznictwie. Lecznicze właściwości niektórych żywic ceniono już w czasach antycznych, ale jak poświadczają źródła historyczne, kariera tych niezwykłych związków odżyła i później: wiadomo, że od połowy XVIII wieku Europejczycy traktowali żywice jako wartościowe, lecznicze dary natury, z których dobrodziejstw warto korzystać. Oto kilka dumnych przedstawicielek tych niezwykłych substancji.
Mirra
Posiada dość jednoznaczne, biblijne konotacje – kojarząc się z naturalnym balsamem, zdolnym koić rany czy chronić ciało przed naturalnym procesem rozkładu. To jednak tylko niektóre z możliwości, jakie kryją się w niepozornych kryształkach o kremowym, kremowo-szarym lub brązowym, a nawet brunatnym kolorze. Wypływająca z afrykańskich, ciernistych drzew z gatunku balsamowca, mirra jest wonną gumożywicą, którą można przeobrazić w nalewkę (ponieważ rozpuszcza się w alkoholach), emulsję (po połączeniu z wodą) lub olejek. Pod każdą postacią działa antyseptyczne i przeciwzapalnie, ściągająco i przeciwbólowo. Istotnym elementem składu mirry jest olejek eteryczny: z jego powodu żywicą tą z dawna interesuje się także kosmetyka. Zapach mirry jest nie tylko przyjemny, ale też działa uspokajająco, może pomagać chorym na nerwice wegetatywne czy podatnym na ataki histerii.
Sandarac
Żywicę o tej tajemniczej nazwie pozyskuje się z drzew należących do rodziny cyprysowatych, na przykład północno-afrykańskiego cyprzyka czteroklapowego. Sandarac to określenie asyryjskie, wiążące wygląd żywicy z tym, jak prezentuje się jaśniejący księżyc. Substancja ta przyjmuje bowiem formę przejrzystych kryształków, których barwa waha się od jasnożółtej do brunatnej. Sandarac to mieszanina kwasów żywicowych, które rozpuszczają się w alkoholu. Olejki eteryczne mają niewielki udział w tworzeniu składu tej substancji, ale nadają jej przyjemny, uspokajający zapach.
Copal Manila
Substancja określana tym mianem pochodzi z drzew należących do rodziny motylkowatych (Fabaceae). W zależności od tego, o jakie drzewo chodzi, żywica ta przybiera różne kolory, może też zawierać różną ilość domieszek piasku i kory. Żywica ta służyła już starożytnym społecznościom: jako związek o właściwościach leczniczych, zdolny leczyć bóle, zawroty głowy i stany lękowe, ale też jako substancja bardzo praktyczna, na przykład z powodzeniem zastępująca spoiwo. Copal Manila także obecnie wchodzi w skład atramentów, farb i werniksów.
Frankincense
Tę gumożywicę pozyskuje się z drzew należących do rodziny osoczynowatych: tak zwanych kadzidłowców, które rosną na pustyniach i półpustyniach północno-wschodniej Afryki i Półwyspu Indyjskiego. Substancja ta od wieków jest ceniona przez Ajurwedę: postrzegana przez nią jako remedium na reumatyzm, liczne dolegliwości bólowe i stany zapalne, problemy z oddychaniem i zaburzenia lękowe. Współczesne badania nad tą żywicą potwierdziły jej lecznicze właściwości, dodając do imponującej listy jej zalet także pozytywny wpływ na układ odpornościowy i układ ruchu, a także działanie antyseptyczne. Skład Frankincense opiera się na kwasach bosweliowych.
Kamfora naturalna
Ta pochodząca z drzewa kamforowego substancja przybiera postać jasnych kryształków – które mogą niespodziewanie zniknąć, jako że kamfora podlega sublimacji, czyli zmianie stanu skupienia z ciała stałego w gaz. Kamfora ma w historii medycyny naturalnej bardzo długą i bogatą tradycję: doceniano między innymi jej pobudzający wpływ na osłabione serce czy czynności oddychania. Obecnie, używana pod postacią roztworu alkoholowego lub maści jest stosowana przede wszystkim zewnętrznie: ma działanie rozgrzewające, dzięki czemu pomaga zniwelować nerwobóle lub objawy przeziębienia. Posiada też właściwości antybakteryjne.
Wszystkie zamieszczone żywice kupisz tutaj.
Źródła:
- luskiewnik.strefa.pl/zywice_balsamy_rozanski_pietryja
- britannica.com/topic/sandarac
- alchemy-works.com/incense_sandarac.html
- faculty.ucr.edu/~legneref/botany/gumresin.ht
- luskiewnik.strefa.pl/psychostymulantia/p30.htm
- rozanski.li/447/mirra-olejek-mirrowy-myrrhae-oleum-myrrhae
- rozanski.li/1240/boswellia-i-olibanum-w-medycynie-ajurwedyjskiej-i-europejskiej-boswellia-w-medycynie-sportowej