Bluszczyk kurdybanek (łac. Glechoma hederacea)
Rodzina: wargowate (Labiatae)
Rodzaj: bluszczyk (Glechoma)
Gatunek: bluszczyk kurdybanek (Glechoma hederacea)
Surowiec: ziele kurdybanka
Inne nazwy: Nepeta glechoma, Nepeta hederacea, bluszczyk ziemny, kurdybanek, obłożnik.
Opis bluszczyka:
Bluszczyk kurdybanek należy do rodziny wargowatych. Rośnie w strefie klimatu umiarkowanego, przede wszystkim w Europie, w Azji i w Ameryce Północnej. W Polsce jest rośliną bardzo pospolitą.
Do niedawna był jedną z najpopularniejszych polskich przypraw. Nieco zapomniany, dziś znowu wraca do łask.
Bluszczyk kurdybanek rośnie w lasach, w ogrodach i na łąkach. Ma niezwykle ciekawe kwiaty, których barwa uzależniona jest od stopnia nasłonecznienia stanowiska, na którym rośnie. Kwitnie od maja aż do jesieni. Młode kwiaty kurdybanka są zielone, a pod wpływem promieni słonecznych przebarwiają się aż do intensywnego koloru fioletowo-czerwonego.
Właściwości i tradycyjne zastosowanie:
Jeśli chodzi o pożyteczne właściwości, bluszczyk kurdybanek ma wiele do zaoferowania. Ziele bluszczyka jest bogate w substancje. Są w nim np. olejki eteryczne, tri- i seskwiterpeny, kwas ursolowy, flawonoidy, garbniki, kwasy fenolowe (kawowy, rozmarynowy, waniliowy, ferulowy i syryngowy), glikozydy.
Kurdybanek od stuleci wykorzystywany był w kuchni jako przyprawa oraz jako cenny surowiec w medycynie ludowej. Stosowano go wspomagająco w przypadku problemów z trawieniem, stanami zapalnymi dróg moczowych, jako pomoc w łagodzeniu bólów głowy. Może wspierać pracę wątroby, która przyspiesza usuwanie toksyn z organizmu. Kurdybanek wspomaga organizm w odpowiedzi immunologicznej. Właściwości kurdybanka opisali już średniowieczni medycy – Św. Hildegarda i C. Bauhin. Już wtedy wykorzystywano ziele kurdybanka jako środek pomagający oczyszczać krew i pobudzać trawienie. W późniejszych wiekach według zapisków stosowano go wspomagająco w przypadku zatruć oraz jako wsparcie wykrztuszania. Napar wykorzystywano również zewnętrznie, do przemywania ran.
Bluszczyk kurdybanek jako roślina ogrodowa o wyjątkowych właściwościach:
Bluszczyk kurdybanek, znany również jako bluszcz ziemny, to roślina z rodziny wargowatych rosnąca na terenie niemal całej Europy. Niektórzy mylą bluszcz pospolity z kurdybankiem, ale należy pamiętać, że jest to odmienna roślina. Bluszcz kurdybanek to pnące zioło, które najczęściej można znaleźć w miejscach zacienionych. Jego małe, niebieskie kwiatki sprawiają, że jest także ceniony jako roślina ozdobna. Można zasadzić to ziele nawet we własnym ogródku! Warto jednak przy tym pamiętać o kilku ważnych sprawach. Bluszczyk ziemny najlepiej się czuje w żyznej, wilgotnej glebie. Nie wymaga specjalnego nawożenia czy wyjątkowo skomplikowanej pielęgnacji, ponadto jest mrozoodporny, ale nie wolno zapomnieć o regularnym podlewaniu rośliny. Istotną kwestią jest także miejsce jego zasadzenia. Kurdybanek nie powinien być umieszczony w pobliżu innych roślin, gdyż przez swój ekspansywny charakter mógłby je zdominować.
Bluszczyk kurdybanek i jego zastosowanie w kuchni:
W kuchni bluszczyk kurdybanek znajduje swoje zastosowanie głównie jako aromatyczny dodatek do potraw. Liście tej rośliny nadają potrawom delikatny korzenny smak, który może stanowić ciekawą alternatywę dla innych ziół kuchennych. Spokojnie możemy go dodać do twarożku czy sałatek, a także posypać nim ziemniaki. Dodatkowo, kurdybanek może pozytywnie wpłynąć na pracę układu pokarmowego i pobudzić wydzielanie soków trawiennych, co sprawia, że jest szczególnie korzystny dla osób z problemami żołądkowymi.
Nalewka z kurdybanka – jak ją przygotować?
Jednym z popularnych zastosowań bluszczyku kurdybanka jest przygotowanie nalewki. Aby ją zrobić, należy zbierać jego liście od kwietnia do czerwca. Następnie ziele bluszczyku (kilkanaście łyżeczek suszonych liści) należy zalać mocnym alkoholem, pozwalając roślinie uwalniać swoje cenne właściwości. Po upływie około miesiąca nalewka jest gotowa do spożycia – można ją spożywać bezpośrednio lub dodawać do herbaty. Warto pamiętać, że gotowy produkt dobrze jest trzymać w butelce z ciemnego szkła.
Nalewka z kurdybanka może być stosowana jako naturalny środek wspomagający trawienie oraz regulujący pracę układu pokarmowego. Ma również działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe, co czyni ją skutecznym wspomagaczem na różnego rodzaju dolegliwości związane z układem pokarmowym.
Smaczna i zdrowa herbata z kurdybanka:
Bluszczyk kurdybanek może być również używany do przygotowania zdrowej herbaty. Roślina ta wykazuje pewne działanie moczopędne i pomaga przeciwdziałać stanom zapalnym układu pokarmowego. Aby przygotować herbatę, wystarczy zalać ziele kurdybanka wrzątkiem i zaparzać przez kilka minut. Herbata ta nie tylko pozytywnie wpłynie na pracę układu pokarmowego, ale także będzie pomocna w odkrztuszaniu zalegającej wydzieliny w drogach oddechowych.
Herbata z kurdybanka jest doskonałym wyborem dla osób, które chcą zadbać o swoje zdrowie. Jej regularne spożywanie może przynieść ulgę w przypadku różnych problemów ze zdrowiem, zwłaszcza związanych z układem pokarmowym i oddechowym. Działa ona łagodnie i bezpiecznie na organizm, dlatego warto ją wypróbować jako naturalne wsparcie dla codziennego funkcjonowania.
Przeciwwskazania do stosowania:
Choć bluszczyk kurdybanek wykazuje wiele pozytywnych właściwości, istnieją pewne przeciwwskazania i potencjalne skutki uboczne związane z jego nadmiernym spożyciem. Osoby cierpiące na problemy skórne, zmiany ropne czy trudno gojące się rany powinny unikać stosowania tej rośliny. Ponadto osoby mające problemy z woreczkiem żółciowym powinny skonsultować się z lekarzem przed sięgnięciem po produkty z bluszczyku kurdybanka. Produkt ten jest także niewskazany dla kobiet w ciąży, karmiących piersią i chorujących na epilepsję.
Źródła:
